Μοιραζόμαστε έξυπνες ιδέες, μυστικά και υλικά για υπέροχες συνταγές!

Οι “Σήκωσες” και η Καθαρά Δευτέρα στην Κύπρο! Τα έθιμα

Οι “Σήκωσες” και η Καθαρά Δευτέρα στην Κύπρο! Τα έθιμα


ΕΚΤΥΠΩΣΗ - PRINT

ΣΗΚΩΣΕΣ
 
Οι σήκωσες αρχίζουν από την Κυριακή της Απόκρεω και συνεχίζονταν την επόμενη Κυριακή της Τυροφάγου. Τις δυο αυτές Κυριακές αρκετά άτομα μασκαρεύονται και γυρίζουν σε συγγενικά και φιλικά σπίτια και διασκεδάζουν τον κόσμο με αστεία. 
 
Στο νυκτερινό τραπέζι που γίνεται την Κυριακή της Τυροφάγου, δένουν ένα αυγό ψημένο με σχοινί, το οποίο κρεμάζουν πάνω από το τραπέζι και αφού το αλείψουν με γιαούρτι, το γυρίζουν ενώ όλοι οι παρευρισκόμενοι προσπαθούν να το πάρουν με το στόμα τους. 
 
Στα παλαιότερα χρόνια, μετά το μεσημεριανό φαγητό, κρέμαζαν μέσα στο σπίτι τις «σούσες» για να «σουστούν» οι κοπέλες και να τραγουδήσουν. 
 
ΑΠΟΚΡΙΕΣ
Είναι το βράδυ πριν να αρχίσουν οι νηστείες του Σαρανταημέρου. Όλοι οι συγγενείς μαζεύονται σε κάποιο σπίτι και διασκεδάζουν και προσπαθούν να μαντέψουν την ταυτότητα των μασκαρεμένων παιδιών που γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι. 
 
ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ
Είναι η πρώτη μέρα των νηστειών του Σαρανταημέρου και όλη η οικογένεια φεύγει για τους αγρούς ψήνοντας ψαρικά στα κάρβουνα και τρώγοντας νηστίσιμα φαγητά. Την τιμητική του έχει το πέταγμα του χαρταετού. 

Κατά τις Αποκριές, που λέγονται “Σήκωσες” γιατί τότε σηκώνονται πια από τα τραπέζια όλα τα κρεατικά, κύριο χαρακτηριστικό είναι το ευρύ οικογενειακό γλέντι, με μπόλικο φαγητό, κρασί, μάσκες και τραγούδια, γεμάτα από ευφυολογήματα και πειράγματα:

Εφύασιν οι σήκωσες, πάνε τζ’ οι Τυρινάες/ που τραγουδούν οι παίδενες τζαι κλαίουσιν οι ρκάες (γριές)

Εφύασιν οι σήκωσες, πάνε τζ’ οι Τυρινάες/τζ’ εμείνασιν οι κορασιές με δίχως τους αντρά(δ)ες.

Ο ψύλλος εγονάτισεν καμήλαν να πηδήσει/τζ’ έσπασεν το ποδάριν του τζ’ήταν για να ψοφήσει.

Παραδοσιακό παιχνίδι είναι η “δακκανούρα” ( από το: δακκάννω=δαγκώνω), εξάλλου, είναι το τελευταίο παινίδι γύρω από το τραπέζι του φαγητού, το βράδυ της Κυριακής της Τυροφάγου: Ένα αυγό, βρασμένο και σκληρό, κρεμιέται από μια κλωστή, που στερεώνεται στην οροφή ( στο αυγό περνιέται με βελόνα η κλωστή, για να είναι στερεό). Αφήνεται και αιωρείται πάνω από το τραπέζι, στο ύψος ακριβώς που μπορεί κανείς να το αρπάξει με το στόμα του, όσο που κάποια στιγμή ο νοικοκύρης του σπιτιού δίνει το σύνθημα και το αυγό ( αλοιμένο με γιαούρτι) αρχίζει να πηγαινοέρχεται. Όποιος μπορέσει να το δαγκώσει και να το κρατήσει είναι ο τυχερός- αυτός που το τρώει! Το σπίτι είναι τυχερό αν η κλωστή που στην συνέχεια την καίουν στο σημείο  που κρεμόταν το αυγό, καεί ολόκληρη ώς την τελευταία άκρη της. Πάντως θεωρείται σωστό να κλείνει κανείς με αυγό το στόμα του πρίν αρχίσει τη νηστεία και με αυγό να το ανοίγει το Πάσχα, με το “Χριστός Ανέστη”.

Την επόμενη μέρα, την Καθαρά Δευτέρα, βγαίνουν στην ύπαιθρο για να ”κόψουν την μούττην(μύτη) της Σαρακοστής”, φράση που ίσως προέρχεται από το ότι το γλέντι και το μεθύσι (με χορούς και τραγούδια) είναι τόσο, που στο τέλος “δεν βλέπουν την μύτη τους”!

 



Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *